Een businessplan maken: zo doe je dat
Als je een onderneming start, dan is het verstandig om een businessplan op te stellen. Maar waarom precies een businessplan maken en hoe pak je dat aan? Een dergelijk plan is noodzakelijk als je investeerders wilt aantrekken. Maar het is ook onmisbaar voor jezelf. Want daarmee weet je precies wat je wilt bereiken en hoe je dat gaat doen. Het helpt je bovendien om de focus te bewaren en regelmatig te checken of je op de goede weg bent.
Wat is een businessplan?
In een businessplan – ook wel een ondernemingsplan of bedrijfsplan genoemd – schrijf je op wat je plannen als ondernemer zijn. Je werkt gedetailleerd uit wat je wilt bereiken, waarom je dit wilt bereiken en hoe je dit denkt te bereiken. Je beschrijft onder meer je organisatie, je dienst of product, het team dat je nodig hebt, de potentie van de markt, je verdienmodel, je sales- en marketingactiviteiten en je financiële prognoses. Een businessplan mag overigens best kort en krachtig zijn, dat is zelfs beter. Bovendien groeit het mee met je bedrijf, het is dus geen statisch document.
Waarom een businessplan maken?
Veel startende ondernemers slaan de stap van een businessplan over. Ze zetten misschien wel wat dingen op papier, maar een echt ondernemingsplan ontbreekt. Omdat het lastig is, de tijd ontbreekt of omdat ze hun plannen al duidelijk en vanzelfsprekend vinden. En laten we eerlijk zijn, het schrijven van zo’n plan is vaak niet het leukste onderdeel van het ondernemerschap! Toch is het verstandig om hier tijd in te investeren. Je zult merken dat het je alleen maar voordeel oplevert. Die tijdsinvestering win je dus dubbel en dwars terug.
Drie voordelen van een businessplan opstellen
Een businessplan maken heeft dus meerdere voordelen. Hieronder zetten we drie belangrijkste op een rij:
1. Het zorgt voor focus
Je businessplan is een goede leidraad als je gaat groeien met je bedrijf. Het helpt je om je spaarzame tijd en energie in de juiste zaken te steken. Je zult namelijk merken dat dit steeds lastiger wordt naarmate je bedrijf groeit en je meer mensen moet aansturen. Een businessplan zorgt dan voor de juiste focus. Door regelmatig te reflecteren op je doelen in het businessplan, kun je nagaan of je nog steeds met de juiste dingen bezig bent. Het helpt je ook om op tijd je koers aan te passen als dat nodig blijkt. En tot slot is het een uitstekend document om je medewerkers mee te nemen in wat je wilt bereiken.
2. Het is nodig om financiering te krijgen
Je hebt waarschijnlijk investeerders nodig om echt te kunnen groeien. Deze investeerders zul je moeten overtuigen van je plannen voordat ze zullen investeren in jouw onderneming. Ze steken namelijk alleen geld en tijd in je bedrijf als ze vertrouwen hebben in het toekomstige succes. Ze moeten er vooral van overtuigd zijn dat je bedrijf winstgevend gaat zijn. Een goed businessplan is onmisbaar om investeerders daarvan te overtuigen. Het geeft investeerders inzicht in je visie, je doelen en wat je verwachtingen zijn op het gebied van inkomen en winst. Als je een businessplan schrijft om investeerders aan te trekken, probeer je dan zo goed mogelijk in de lezer te verplaatsen en pas de toon en stijl daar op aan.
3. Het zorgt voor grip op je liquiditeit
Een heel belangrijk onderdeel van je businessplan is de liquiditeitsprognose. Hierin neem je de verwachte inkomsten en uitgaven op voor de komende 36 maanden. Met een goede liquiditeitsprognose kun je in de gaten te houden of je nog op het juiste spoor zit. Zie je bijvoorbeeld dat je inkomsten wel erg achterblijven bij je prognose, dan moet je bijsturen.
Een businessplan maken: wat staat erin?
Ga je een businessplan maken, onthoud dan dat de volledigheid en de kwaliteit van je plan erg belangrijk zijn. Als er onderdelen missen, dan zul je niet zo veel hebben aan je businessplan. Het wordt dan ook lastig om investeerders te overtuigen. We adviseren om in elk geval aandacht te besteden aan het volgende:
- Een beschrijving van je idee en je product of dienst.
- De klantbehoefte waarin je product of dienst voorziet.
- De markt die je gaat bedienen en het potentieel van deze markt.
- Wie je concurrenten zijn en waarin jij onderscheidend bent: wat zijn je USP’s?
- De doelen die je wilt bereiken en op welke termijn.
- De kansen en risico’s: wat zijn je sterke en zwakke punten?
- Zaken die je nodig hebt om je product of dienst te leveren, zoals vergunningen.
- De manier waarop je inkomsten gaat genereren.
- De wijze waarop je potentiële klanten gaat benaderen.
- De samenstelling en organisatie van je bedrijf: wie doet wat, waar is iedereen goed of minder goed in, en voor welke werkzaamheden heb je externe expertise nodig?
- Je eigen ondernemerskwaliteiten en hoe je deze verder gaat ontwikkelen.
- Een financieel plan met de liquiditeitsprognoses, winst-en-verliesrekening en balansprognoses voor de komende drie jaar.
Waar moet je op letten bij het schrijven van een businessplan?
Een businessplan maken kan best lastig zijn. Daarom geven we je hieronder nog enkele tips. Daarmee schrijf je een goed en bruikbaar businessplan.
1. Wees optimistisch maar ook realistisch
Met name als je investeerders wilt overtuigen, dan is het belangrijk dat uit je businessplan enthousiasme en ambitie spreekt. Maar blijf wel realistisch en wees niet té optimistisch. Houd er rekening mee dat iedere ondernemer te maken krijgt met financiële tegenvallers. Laat dus zien dat je beschikt over een financiële buffer en neem dit eventueel mee in een financieringsaanvraag. Daarnaast is het goed om drie verschillende scenario’s op te nemen: een optimistisch scenario, een neutraal scenario en een negatief scenario. Door hier van tevoren over na te denken en in kaart te brengen wat de gevolgen zijn van ieder scenario, ben je overal op voorbereid. Je zult ook niet de eerste zijn die de concurrentie onderschat en de capaciteiten van je eigen onderneming overschat. En dat kan grote gevolgen hebben voor je bedrijf en de geloofwaardigheid van je businessplan. Wees ook in dat opzicht realistisch.
2. Besteed voldoende aandacht aan de financiën
Het financieel plan is een van de belangrijkste onderdelen van je businessplan. Helaas zien we bij veel businessplannen dat de financiën de zwakke plek vormen. Het komt namelijk vaak voor dat de financiële prognoses niet sluitend zijn. Besteed hier dus voldoende aandacht aan en reken alles goed door. Dit is belangrijk voor jezelf, maar ook voor investeerders is dit een essentieel onderdeel. Uit het financieringsplan moet immers blijken dat je bedrijf kans van slagen heeft. Investeerders overtuigen zal lastig zijn als er fouten in je prognoses staan. Schakel desnoods externe hulp in om je te helpen met je financieel plan.
3. Zorg voor samenhang in je businessplan
Het is belangrijk dat er samenhang bestaat tussen de verschillende onderdelen van je businessplan. Onvoldoende samenhang is namelijk funest voor de geloofwaardigheid en de leesbaarheid van je plan. Als je bijvoorbeeld schrijft dat je je bedrijf gaat uitbreiden of dat je gaat investeren in je de ontwikkeling van je product, dan moet dat ook terugkomen in de financiële prognoses. Een handig hulpmiddel bij het uitschrijven van je businessplan is het voorbeeld van Business Model Canvas. Dit model bestaat uit negen bouwstenen die samen alle aspecten van je bedrijf omvatten.
Groeien met je bedrijf?
Een businessplan is onmisbaar als je investeerders zoekt. Ben je startende ondernemer en wil je groeien met je bedrijf? De FOM helpt jou om je groeiplannen te financieren. Lees meer over onze financiering voor starters.